CẢM XÚC & UY LỰC CỦA CẢM XÚC

Chào các bạn, chúng ta lại gặp nhau đây!

Hôm nay chúng ta sẽ bắt đầu chủ đề mới với hai từ trọng điểm mang yếu tố quyết định cho sự thành bại của rất nhiều công việc – một yếu tố thiên phú cho mỗi cá nhân và ta sống với nó hằng ngày, bạn biết đấy, đó là: “CẢM XÚC”- thứ mà chỉ có ở con người mà không phải bất kì một loại sinh vật nào khác trên Trái Đất.

Tại sao tôi lại nói CẢM XÚC là yếu tố quyết định thành công của chúng ta ? Vâng thưa các bạn, chúng ta từ khi sinh ra đến khi trưởng thành, mỗi ngày đều làm bạn với cảm xúc và đôi lúc ta lại quên đi sự hiện diện của chính người bạn đó. Chúng ta chỉ quan tâm đến kết quả mỗi việc làm mà không nhận ra “bạn ý” đã ảnh hưởng đến kết quả đó như thế nào ? Nếu bạn là người tinh ý bạn sẽ thấy khi bạn và đối tác có cùng quan điểm thì hiệu quả công việc rất tốt (cảm xúc tích cực từ 2 phía); hoặc lúc bạn cố nỗ lực mà sếp của bạn lại thờ ơ với việc bạn làm thì bạn nghĩ sao? Tôi nghĩ lúc đó bạn sẽ vô cùng tức giận, thậm chí là bỏ việc phải không nào? (đấy là biểu hiện của cảm xúc tiêu cực). Bây giờ thì bạn thấy sức mạnh của người bạn của chúng ta rồi đấy. Sau đây chúng ta sẽ cùng xem bạn ấy có gì nào?

Thưa các bạn, CẢM XÚC như các chuyên gia đã định nghĩa “là sự trải nghiệm những vần đề mang tính ý nghĩa cá nhân; cảm xúc thường đi kèm với một cảm giác nhất định biểu hiện trên cơ thể, với suy nghĩ, chức năng sinh lý và khuynh hướng hành động cụ thể” và chúng ta thường có những cảm xúc thích hợp với từng thời điểm khác nhau. Ví như khi bạn vui vẻ bạn có thể cười thường xuyên hơn lúc bình thường và lúc buồn bạn có thể sẽ khóc chẵng hạn. Hãy nhìn chính mình và bạn sẽ thấy CẢM XÚC là thứ đi đôi với suy nghĩ hay hành động và không thể tách rời chúng khi bạn muốn nhé. Thế nhưng về mặt sinh học thì: “Cảm xúc chính là một trạng thái hoá học của não bộ”. Hôm nay chúng ta sẽ xét “CẢM XÚC” ở góc độ như các chuyên gia, đó là CẢM XÚC BIỂU HIỆN THÁI ĐỘ VÀ HÀNH VI mà không nói về khía cạnh sinh học các bạn nhé.

Nói đến CẢM XÚC chúng ta có 2 dạng cảm xúc thường gặp:

·         Cảm xúc tích cực: là những cảm xúc khiến con người cảm thấy vui vẻ, phấn khởi thường xuất hiện khi nhu cầu nào đó của ta được đáp ứng. Những cảm xúc này là có vai trò xúc tiến hành động hợp tác.

·         Cảm xúc tiêu cực: là những cảm giác khiến con người cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, thường xuất hiện khi vấn đề bạn quan tâm không được đáp ứng. Đó có thể là tức giận, sợ hãi, tự ti,… Những cảm xúc này thường kích thích khuynh hướng ganh đua.

Theo nhận định của hai nhà tâm lý học Fehr và Russell thì “cảm xúc là thứ mà tất cả mọi người đều biết nhưng không thể định nghĩa được” (Trích "Sức mạnh trí tuệ của cảm xúc"- Roger Fisher & Daniel Shapiro). Thế nhưng chính những điều “không thể định nghĩa được” lại là yếu tố quyết định lợi ích của chúng ta trong các vấn đề xã hội, cụ thể như sau:

Ø  Khi bạn đồng hành cùng cảm xúc tích cực, bạn có thể có được nhiều lợi ích quan trọng (như cơ hội hợp tác lâu dài với một đối tác tiềm năng, cơ hội được thăng tiến trong công việc…); dễ dàng xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp; hay hạn chế bị đối thủ của bạn hạ “đo ván” trong các “trận chiến”. Và vô vàn điều bạn có thể đạt được khi cảm xúc luôn “trong trạng thái tốt nhất”.

Ø  Bạn thấy đấy khi cảm xúc tích cực giúp bạn đạt được những gì thì cảm xúc tiêu cực lại hoàn toàn ngược lại mặc dù bạn không có ý xem thường những gì bạn đang cỗ lực đạt được nhưng cảm xúc lúc ấy lại “phản bội” bạn, thẳng thừng “vạch mặt” bạn và kết quả chúng ta cùng hình dung nào: bạn sẽ bị mất cơ hội làm việc, bạn sẽ bị cho là thiếu chuyên nghiệp, bạn làm hỏng một trong những mối quan hệ với khách hàng tiềm năng, bạn vô tình cho đối thủ thấy rằng bạn không tự tin ở chính mình. Và lúc ấy thất bại đang mỉm cười với bạn còn thành công thì không một lời đã chạy mất luôn.

Như chúng ta đã biết, CẢM XÚC luôn song hành cùng SUY NGHĨ & HÀNH ĐỘNG, điều đó đồng nghĩ với việc: “CẢM XÚC có khả năng chi phối SUY NGHĨ & HÀNH ĐỘNG”.

Sẽ không quá khó để chúng ta nhận ra điều này trong mọi hành động của chúng ta. Chúng ta cùng xem ví dụ sau:

§  VD: bạn vừa bán được lượng lớn sản phẩm cho khách hàng, lúc này bạn đang rất vui. Bạn sẽ nghĩ “tôi đã làm được, tôi thật là giỏi” và bạn vừa đi vừa huýt sáo trên hành lang công ty. Bạn nhìn xem thời tiết hôm nay thật đẹp phải không nào?

Bạn đã thấy gì từ VD trên nhỉ? Ví dụ bạn vừa xem là chuỗi tác động của cảm xúc, bạn thấy đấy, chúng ta có thể bị cảm xúc chi phối một cách thật dễ dàng theo trình tự : CẢM XÚC – SUY NGHĨ – HÀNH ĐỘNG. Điều đó đúng cả cho những cảm xúc tiêu cực và tích cực.

Khi cảm xúc tiêu cực, chúng ta có khuynh hướng làm điều tiêu cực hay cực đoan mà không kịp suy nghĩ, hành động lúc ấy hoàn toàn theo bản năng. Thử nghĩ xem khi bạn tức giận, bạn sẽ làm gì lúc đó nhỉ? Tôi đoán là bạn sẽ phải trả một khoảng chi phí cho việc tu sửa hoặc thay mới một số thiết bị, vật dụng của bạn ngay sau khi bạn hết giận cho xem. Và dĩ nhiên tôi không khuyến khích hành vi đó một tí nào cả nhé.

Điều cuối cùng về CẢM XÚC tôi muốn chia sẽ đó là “sự lan tỏa của cảm xúc”. Bạn có thấy rằng khi bạn vui, mọi thứ xung quanh bạn như sáng hẵng ra, tươi hơn và đầy sức sống hơn không? Không những thế bạn sẽ thấy mọi người xung quanh bạn hôm đó thật đặc biệt (có thể là họ đẹp hơn mọi ngày nhỉ). Thế khi bạn buồn thì mọi thứ thật tệ hại, từ cây cỏ đến người bạn thân của bạn cũng không hiểu ý bạn phải không? Đừng bi quan vì điều đó nhé.

Tuy cảm xúc lan truyền là thế, nhưng không phải lúc nào cảm xúc tích cực cũng tốt và cảm xúc tiêu cực cũng xấu. Cảm xúc là thứ sẽ không bao giờ phản bội bạn trong mọi hoàn cảnh, cảm xúc sẽ luôn thành thật với chính bạn. Vì thế hãy học cách sống chung và phát huy thật tốt “sức mạnh” của người anh em của chúng ta để thành công không còn xa nữa đâu bạn nhé.

Nếu bạn còn đang “lăn tăn” làm thế nào để cùng CẢM XÚC trong các cuộc đàm phán có thể mang lại hiệu quả như mong muốn thì chúng ta sẽ gặp nhau trong chuyên đề tiếp theo nhé!!!

XIN CHÀO VÀ CHÚC BẠN NGÀY THÚ VỊ VỚI NGƯỜI BẠN “CẢM XÚC” CỦA CHÚNG TA!!!

Ngô Thị Bích Phượng, N2 - K20

THPT Chuyên Hoàng Lê Kha, Tây Ninh